We gaan weer schakelen… en testen!

Op zondag 26 maart gaat de zomertijd weer in en dus mag u de klok van zaterdag op zondag een uurtje vooruitzetten. Jammer van dat uurtje nachtrust, maar wel een mooi moment om uw aardlekschakelaars te testen. Hoe u dat het beste kunt doen? U leest het hier.

Wanneer gaat de zomertijd precies in?
Ongeveer 70 landen verzetten twee keer per jaar de klok. In de Europese Unie loopt de zomertijd van de laatste zondag van maart tot de laatste zondag van oktober.

Begindatum (in Europa): Einddatum:
2017: 26 maart 29 oktober
2018: 25 maart 28 oktober
2019: 31 maart 27 oktober

Twee vliegen in een klap!
Als u dan toch uw klokken moet verzetten is dat gelijk een ideale gelegenheid om uw aardlekautomaten eens te testen! Ja, want deze moeten met enige regelmaat getest worden of ze nog naar behoren werken; kijk maar op de meegeleverde verpakking. Hoe werkt dat dan?

Aardlekschakelaar
Een aardlekschakelaar (afgekort ALS), ook wel verliesstroomschakelaar, differentiaalschakelaar of aardwachter genoemd, is een automatisch werkende schakelaar die een elektrische installatie spanningsloos maakt zodra een lekstroom vanaf een bepaalde grootte optreedt. In veel huis- en kantoorinstallaties bevinden zich in de groepenkast een of meer aardlekschakelaars.

Doel
Aardlekschakelaars komen met name in huisinstallaties voor. Het doel is bescherming te bieden tegen elektrocutie en het voorkomen van brand bij optredende lekstromen naar aarde. Een enkelfasige aardlekschakelaar meet de stroom die een installatie via de fase (de zogenaamde “hete” ofwel de spanningvoerende draad) opneemt, en de hoeveelheid stroom die via de nul (ook wel de “koude” of spanningsloze draad) terug komt. Een eventuele verschilstroom zou theoretisch door de veiligheidsaarde terug moeten lopen, maar bij niet-geaarde toestellen, of aan een niet-geaarde wandcontactdoos aangesloten geaarde toestellen, zou een isolatiedefect een levensgevaarlijke stroomdoorgang door het lichaam van een mens of dier ten gevolge kunnen hebben. De aardlekbeveiliging reageert hierop door de stroomtoevoer bij een dergelijk ‘lek’ af te sluiten.

De aardlekschakelaar biedt geen enkele bescherming voor situaties waarin een ‘niet geaard’ persoon contact maakt met zowel de nul- als de fasedraad; alleen wanneer de stroom naar aarde weglekt, zal de schakelaar de stroom onderbreken.

Werking
Als de hoeveelheid stroom die de elektrische installatie in gaat, groter is dan de stroom die er weer uitgaat, is er sprake van een lekstroom. Deze foutstroom kan ontstaan als de behuizing van een toestel, door een defect, onverhoopt onder elektrische spanning komt te staan. Bij geaarde toestellen vloeit de lekstroom via de aarding weg. Hierdoor zal de aardlekschakelaar bij overschrijding van de aanspreekstroom in werking treden, waardoor de betreffende groepen spanningsloos worden. Het moment van aanspreken ligt tussen de 50 en 100% van de aanspreekstroom. In andere woorden; Een aardlekschakelaar van 30mA schakelt af tussen de 15 en 30 mA. Dit dient tevens binnen een bepaalde tijd te gebeuren. Erkende installateurs hebben hiervoor speciale installatietesters. Bij een ongeaard, onder spanning staand toestel, zal bij aanraking de elektrische stroom door het lichaam wegvloeien naar aarde. Ook hier zal de aardlekschakelaar afschakelen voordat de situatie levensbedreigend wordt.

Als I3 weglekt naar aarde, dan zijn I1en I2 verschillend en gaat de schakelaar open

In een aardlekschakelaar zit een relais waarop zowel de fase als de nuldraad een wikkeling hebben. Deze twee wikkelingen zijn in dezelfde richting gewikkeld. Wanneer de stromen door de fasedraad en door de nuldraad aan elkaar gelijk zijn, en uiteraard in tegenfase, zal de kern niet worden gemagnetiseerd en het aanspreekspoeltje niet trippen. Als ergens in de groep een lekstroom naar aarde loopt, worden de twee stromen ongelijk doordat de nulleider een lekstroom heeft naar aarde; de resulterende magnetisatie van de spoelkern trekt een palletje weg, zodat de schakelaar door veerkracht afvalt.

T=Testknop

T=Testknop

Na gebruik moet de schakelaar met de hand weer gesloten worden; dit kan alleen als de lekstroom op dat moment niet meer aanwezig is. (De aanduiding ‘vóór’ of ‘achter’ een schakelaar wordt bepaald door de energierichting).

Tevens is een testknop aanwezig die kunstmatig een kleine lekstroom introduceert, waarmee periodiek de goede werking gecontroleerd kan worden.

Installatieautomaat
Wanneer een aardlekschakelaar wordt gecombineerd met een installatieautomaat, spreekt men van een aardlekautomaat, kortweg alamat.

Door de opbouw met een spoel is de aardlekschakelaar zoals hier beschreven met name geschikt voor woningen. Industriële componenten, zoals een frequentieregelaar of netfilter, kunnen de werking van dit type aardlekschakelaar beïnvloeden, waardoor de aardlekschakelaar te snel de stroom uitschakelt of zelfs nooit de stroom uitschakelt, ook niet bij een aardlek.

U wilt meer zekerheid?
Het testen van de diverse soorten aardlekautomaten is onze specialiteit. Gedurende onze inspecties (NEN3140 of SCIOS Scope 10) op locatie mogen deze dan ook niet ontbreken. Wilt u het zekere voor het onzekere, laat ons dan deze inspectie uitvoeren. Continuïteit gegarandeerd.